Workshop “Women in Water” inspireert tijdens IWA Conferentie in Kaapstad

De workshop “Women in Water”, georganiseerd door Wateropleidingen (onder de vlag World Water Academy) en Blue Deal South Africa, vond plaats op 18 maart tijdens de IWA-conferentie in Kaapstad. De sessie was een vervolg op de zeer succesvolle workshop tijdens WISA 2024 in Durban. Professionals uit Zuid-Afrika, Lesotho, eSwatini, Ghana en Nederland kwamen bijeen om de rol van vrouwen in de watersector te belichten, ervaringen uit te wisselen en gezamenlijk te verkennen hoe genderinclusiviteit verder versterkt kan worden.

Opening en moderatie

De sessie werd gemodereerd door Dr. Thobela Biyela, postdoctoraal onderzoeker bij IWWT, en bevatte een levendige paneldiscussie met vrouwelijke leiders uit de sector.

De bijeenkomst begon met een welkomstwoord van mevrouw Hélène Rekkers, Consul-Generaal in Kaapstad. Zij benadrukte het belang van waterbeheer in een stad als Kaapstad, die in het verleden met ernstige watercrises te maken heeft gehad. Ze stelde een prikkelende vraag: “Waarom hebben we nog steeds een sessie als deze nodig? Hebben vrouwen hun plek in de sector niet allang verdiend?” Ze erkende dat, ondanks de geboekte vooruitgang, vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd zijn in leidinggevende functies en dat hun bijdragen vaak over het hoofd worden gezien.

Keynote van Zanele Bila-Mupariwa

Zanele Bila-Mupariwa, Provinciaal Hoofd van het Department of Water and Sanitation in de West-Kaap, deelde haar persoonlijke reis binnen de watersector. Ze begon als jonge vrouw in een door mannen gedomineerde industrie, werkzaam in een afvalwaterzuiveringsinstallatie waar ze te maken kreeg met scepsis van mannelijke collega’s. Vastberaden om zichzelf te bewijzen, nam ze steeds meer verantwoordelijkheden op zich en groeide uit tot toezichthouder in een sector die aanvankelijk twijfelde aan haar capaciteiten. Haar boodschap aan jonge professionals was duidelijk: Geef nooit op. Jouw stem en ideeën doen ertoe. Obstakels horen bij de reis.

Keynote van Dr. Mariëlle van der Zouwen

Dr. Mariëlle van der Zouwen, CEO van KWR Water Research Institute, reflecteerde op haar carrière in de Nederlandse en internationale watersector. Afkomstig uit een klein dorpje in Nederland was zij de eerste uit haar familie die naar de universiteit ging. Ze benadrukte het belang van trouw blijven aan je afkomst en identiteit, ook als je hoge ambities hebt.

Haar boodschap aan het publiek: Betrek jongere generaties, begeleid zowel mannen als vrouwen, en omarm inclusief leiderschap.

Paneldiscussie: De Kracht van Vrouwen en Veranderen van het Narratief

Het panel bestond uit een diverse groep vrouwelijke leiders: Zanele Bila-Mupariwa (DWS), Dr. Mariëlle van der Zouwen (KWR), Wayida Mohamed (Rand Water), Anya Eilers (Zutari) en Anne Maaike Koeneman (Blue Deal South Africa).

De discussie ging over wat de kracht van vrouwen betekent en hoe die zich uit in professionele omgevingen. In plaats van macht als dominantie of controle te zien, werd deze gedefinieerd als moed, respect, zelfbewustzijn en het vermogen om anderen te versterken.

Een belangrijk inzicht was dat de beste teams divers zijn—waar verschillende perspectieven worden gewaardeerd en gestimuleerd. Vrouwen brengen essentiële leiderschapskwaliteiten zoals communicatie, empathie en samenwerking, die besluitvorming versterken.

Toch zijn er nog uitdagingen. Sommige panelleden en deelnemers deelden negatieve ervaringen met vrouwelijke leidinggevenden die andere vrouwen niet ondersteunden. Er werd een krachtig pleidooi gehouden om dit patroon te doorbreken: vrouwen in leiderschapsrollen zouden elkaar actief moeten ondersteunen en niet extra barrières opwerpen.

Ook werd gesproken over het veranderen van het narratief voor toekomstige generaties. Waar oudere generaties vrouwen zoals Zanele en Mariëlle opgroeiden in sterk door mannen gedomineerde samenlevingen, zien jongere generaties nu meer geïntegreerde omgevingen waarin traditionele genderrollen worden bevraagd. De uitdaging is om deze vooruitgang voort te zetten en inclusief leiderschap de norm te maken.

Er werd ook stilgestaan bij de uitdagingen van een startende vrouw in de watersector. Spreken, je plek opeisen en toegang krijgen tot netwerken werd als essentieel benoemd. Tegelijkertijd werd psychologische veiligheid benadrukt—een werkomgeving waarin mensen zich vrij voelen om zich uit te spreken zonder angst voor negatieve consequenties.

Mentorschap als rode draad

Mentorschap kwam als belangrijk thema herhaaldelijk naar voren. Zowel vrouwen als mannen profiteren hiervan, en er werd benadrukt dat mentorschap niet alleen hiërarchisch hoeft te zijn.

Interactieve workshop: De Pizzametafoor

Een van de meest creatieve onderdelen van de workshop was een interactieve oefening waarin een pizza als metafoor werd gebruikt voor het bouwen van inclusieve, diverse en versterkende werkomgevingen. Deelnemers dachten na over de essentiële “ingrediënten” om een professionele omgeving te creëren waarin vrouwen kunnen floreren in de watersector.

Afsluitende reflecties en inzichten

Aan het einde van de workshop reflecteerde de groep op hoe deze inzichten kunnen worden toegepast buiten de sessie. Hoewel gesprekken als deze waardevol zijn, ligt de echte uitdaging in de uitvoering. Belangrijke boodschappen waren:

• Consistentie is cruciaal → Genderinclusiviteit moet een doorlopend proces zijn, geen eenmalige discussie.
• Mentorschap maakt verschil → Zowel formele als informele programma’s kunnen professionele groei stimuleren.
• Gemeenschapsvorming → Een Community of Practice (CoP) zou kunnen bijdragen aan ervaringsuitwisseling en ondersteuning.
• Vervolginitiatieven → Er werden suggesties gedaan voor toekomstige bootcamps, webinars en netwerkbijeenkomsten om het momentum vast te houden.

De sessie liep uit, wat getuigde van het enthousiasme en de betrokkenheid van de deelnemers.

De World Water Academy en Blue Deal South Africa werden geprezen voor het organiseren van een inspirerende, interactieve en impactvolle sessie. De diepgang van de verhalen, de emotionele betrokkenheid en de energie in de zaal wezen op één ding: Dit gesprek is nog lang niet klaar!